Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz
herbu Oszyk, kryptonim „Litwos”, „Musagetes”, pseudonim „Juliusz Polkowski”, „K. Dobrzyński” (ur. 5 maja 1846 w Woli Okrzejskiej, zm. 15 listopada 1916 w Vevey) – polski nowelista, powieściopisarz i publicysta; laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1905) za całokształt twórczości, jeden z najpopularniejszych polskich pisarzy przełomu XIX i XX w. Henryk Sienkiewicz urodził się we wsi Wola Okrzejska, w zubożałej rodzinie szlacheckiej, pieczętującej się herbem Oszyk, znanej na Żmudzi od XVI wieku, wedle niektórych genealogów po mieczu wywodzącej się z Tatarów] osiadłych na Litwie, czego nie potwierdzają jednak zachowane dokumenty. Jego rodzicami byli Józef Sienkiewicz (1813–1896) i Stefania Sienkiewicz z domu Cieciszowska (1820–1873). Matka, Stefania pochodziła ze starej i majętnej rodziny podlaskiej Cieciszowskich, skoligaconej m.in. z Łuszczewskimi i Lelewelami, pisywała wiersze, ogłosiła dwa opowiadania w „Tygodniku Ilustrowanym” z 1864 roku oraz powieść „Jedynaczka”, której druk rozpoczął się na łamach pisma „Bazar – tygodnik ilustrowany mód i robót ręcznych” 5 lipca 1865 r Pisarz miał pięcioro rodzeństwa: starszego brata Kazimierza (uczestnika powstania styczniowego, potem emigranta, który zginął w 1871 r. w wojnie francusko-pruskiej) i siostry: Anielę (Janową Komierowską), Helenę (niezamężną), Zofię (Lucjanową Sieńkiewiczową) i wcześnie zmarłą Marię. Wola Okrzejska należała do babki pisarza, Felicjany Cieciszowskiej. Został ochrzczony w sąsiedniej miejscowości Okrzeja w kościele pw. św. Piotra i Pawła, ufundowanym przez prababkę pisarza. Rodzina z czasem przeniosła się do Grotek, potem do Wygnanowa, Potkanny koło Przytyka, następnie do Grabowców i Wężyczyna, by ostatecznie od roku 1861 zamieszkać w Warszawie.Nowele
1872 Humoreski z teki Worszyłły
1875 Stary sługa
1876 Hania
1877 Selim Mirza
1877 Szkice węglem
1878 Komedia z pomyłek
1878 Janko Muzykant
1879 Przez stepy
1880 Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela
1880 Niewola tatarska
1880 Za chlebem – na jej podstawie powstało libretto do opery Konstantego Gorskiego
1880 Orso
1881 W krainie złota
1881 Latarnik
1882 Bartek Zwycięzca
1882 Jamioł
1888 Ta trzecia
1889 Sachem
1889 Wspomnienie z Maripozy
1892 Pójdźmy za Nim!
1897 Na jasnym brzegu
Powieści
1872 Na marne
Trylogia:
Ogniem i mieczem (1884)
Potop (1886)
Pan Wołodyjowski (1888)
1891 Bez dogmatu
1894 Rodzina Połanieckich
1896 Quo vadis
1900 Krzyżacy
1906 Na polu chwały
1910 Wiry
1912 W pustyni i w puszczy
1914 Legiony
Inne utwory
1880 Listy z podróży do Ameryki (reportaże)
1890 Listy z Afryki (reportaże)
1900 Zagłoba swatem (sztuka sceniczna)
Ekranizacje dzieł
Z tym tematem związana jest kategoria: Filmowe adaptacje utworów Henryka Sienkiewicza.
Quo Vadis? (1912) włoska ekranizacja, film niemy
Krwawa dola (1912) na kanwie Szkiców węglem
Obrona Częstochowy (1913) na kanwie Potopu
Potop (1915) rosyjski film niemy
Na jasnym brzegu (1921)
Bartek zwycięzca (1923)
Quo Vadis? (1924) włoski film niemy
Janko Muzykant (1930)
Quo vadis (1951)
Szkice węglem (1956)
Krzyżacy (1960)
Ogniem i mieczem (Col ferro e col fuoco) (1962) francusko-jugosłowiańsko-włoska ekranizacja Ogniem i mieczem
Komedia z pomyłek (1967)
Pan Wołodyjowski (1968)
Przygody pana Michała (1969) serial telewizyjny na podstawie filmu
W pustyni i w puszczy (1973)
W pustyni i w puszczy (1974) serial telewizyjny na podstawie filmu
Potop (1974)
Latarnik (1976)
Rodzina Połanieckich (1978) serial telewizyjny
Marynia (1983) na podstawie serialu
Hania (1984)
Quo Vadis? (1985) włoski serial telewizyjny
Ogniem i mieczem (1999)
Ogniem i mieczem (1999) serial telewizyjny na podstawie filmu
W pustyni i w puszczy (2001)
W pustyni i w puszczy (2001) serial telewizyjny na podstawie filmu
Quo vadis (2001)
Quo vadis (2002) serial telewizyjny na podstawie filmu
Odznaczenia i wyróżnienia Tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego (1900). honorowe obywatelstwo Lwowa oraz Medal miasta Lwowa (30 lipca 1902, dyplom wręczono 18 lutego 1904 w Krakowie). Odznaka Honorowa za Dzieła Sztuki i Umiejętności Austro-Węgry (9 lutego 1900). Kawaler Legii Honorowej – III Republika Francuska (1904, przyznany przez prezydenta E.F. Loubeta).